فنولوژی

فنولوژی

واژه فنولوژی از کلمه یونانی Phaino به معنای ظاهر شدن منشاء گرفته است. فنولوژی شاخه ای از علم است که روابط بین وقایع دوره ای بیولوژیکی معمولا" چرخه زندگی گیاهان و حیوانات و تغییرات محیط را مطالعه می کند. وقایع طبیعی نظیر مهاجرت پرندگان،بیدار شدن جوانه درختان ، گلدهی یا میوه دهی ، فعالیت حشرات و تاریخ برداشت محصول همه این وقایع سالیانه می توانند با تغییرات فصلی یا اقلیمی در ارتباط باشند. به خصوص در مورد آب و هوا یا دما بجای تاریخ های تقویمی خاص ممکن است با آداب و رسوم قدیمی با آنها آشنا شوید .

رخدادهای باغداری ممکن است با فرایندهای غیر مرتبط با آنها ارتباط پیدا کند. به عنوان مثال ، ذرت را هنگامی می کارند که برگهای درخت بلوط به اندازه گوش سنجاب بزرگ شده باشند. در صورتیکه می دانید کشت ذرت هیچ ربطی به برگ بلوط یا سنجاب ندارد. بومی های آمریکا سال ها پیش تجربه کردند که درخاک گرم شده به اندازه کافی در شب از پوسیدگی بذر جلوگیری می کند.

از اطلاعات فنولوژیکی می توان جهت تعیین تاریخ کاشت گیاهان زراعی ، پیش بینی زمان ظهور حشرات و شروع زمان مبارزه با آفات استفاده نمود.

برخی از مثال ها در مورد همبستگی های فنولوژیکی عبارتند از :

1-      زمان کاشت نخود فرنگی مصادف با زمان شکوفه دهی گل یاس زرد است.

2-      هنگام کاشت سیب زمینی زمان مشاهده اولین گلدهی قاصدک می باشد.

3-      چغندر قند ، هویچ ، کلم ، کاهو و اسفناج را زمانی بکارید که یاس بنفش اولین برگ را داده باشند.

4-      لوبیا ، خیار و کدو مسمایی را زمانی بکارید که یاس بنفش در گلدهی کامل باشد.

5-      زمان کاشت گوجه فرنگی را با رسیدن گیاه گل برف به مرحله گلدهی کامل تعیین می کنند.

6-      بادمجان ،خربوزه و فلفل را در زمان گلدهی سوسن و زنبق نشاء می کنند.

7-      وقتی علف هرز کنگر کانادایی به مرحله گلدهی برسد. مگس سیب فراوان می شود. و در این زمان میوه را در برابر این آفات بایستی محافظت نمود.

منبع مورد استفاده

Dela haut,k.2002.Phenology.University of Wisconsin extention.