موقعیت گسلهای تهران یکی از بزرگترین دغدغههای کارشناسان شهرسازی و علم
زلزله است که با افزایش بلند مرتبهسازی در این محدوده فراتر رفته و به یک
بحران تبدیل شده است. به گزارش خبرگزاری فارس، هر چند صحبتهای اخیر
مسئولان شهری مبنی بر تعیین حریم گسلها در طرح تفصیلی و ایجاد ساخت و
سازها در چارچوب ضوابط جرقههایی از امید را برای کاهش خطرات ناشی از زلزله
احتمالی به وجود میآورد و به قول شفیق، مشاور طرح تفصیلی تهران از تداوم
سیکل معیوب شهرسازی در این محدوده ها جلوگیری میکند؛ اما واقعیتی که وجود
دارد و نگران کننده نیز هست، این است که تاکنون درصد بالایی از ساخت و
سازها روی گسل صورت گرفته است. به گونهای که کارشناسان علم زلزله آن را
تهدیدی جدی برای تهران بر میشمارند.
بهرام عکاشه، پدر علم زلزله ایران، از جمله این افراد است که تندترین
انتقادها را در این رابطه داشته و معتقد بوده دامنه خسارات را با این اقدام
به 100 رساندند. وی می گوید: حریم هیچ گسلی در تهران رعایت نشده و این
موضوع با توجه به نوع ساخت و سازهایی که در این محدوده صورت گرفته نگرانی
ها را عمیقتر میکند.
پدر علم زلزله ایران، در این رابطه چنین تحلیل میکند که سبک شهرسازی و
ارتفاع ساختمانها در حریم گسل از اهمیت بالایی برخوردار است که این موضوع
در تهران به فراموشی سپرده شده و جایی که نباید بلندمرتبه سازی صورت می
گرفته، برجهای چندین طبقه ساختهاند.
عکاشه، میگوید: اولا انتخاب تهران برای پایتخت شدن اشتباه بوده و نکته دوم
این که فارغ از این مساله، با توجه به موقعیت جغرافیایی آن از نظر زلزله
خیز بودن بلندمرتبه سازی در محدوده استقرار گسلها صورت میگرفت؛ چرا که
این موضوع دامنه تخریب را در گستردهترین سطح افزایش میدهد و شاید اگر
شاهد اوج گرفتن ساختمان ها در محدوده استقرار گسلها نبودیم نگرانیها
اندکی کاهش مییافت. وی این اهمال و بیتوجهی را بیشتر متوجه مسئولان شهری
میداند که در طول شکل گیری تهران و مهمتر از آن توسعه ارضی آن طرح و
برنامه جامعی را در این رابطه تهیه نکردند تا راهبردهایی را برای ساخت و
ساز مشخص کند.
عکاشه میگوید: بیش از 200 سال از عمر تهران می گذرد و نزدیک به 60 شهردار
هم برای مدیریت آن سرکار آمدهاند؛ ولی هیچ کدام به این موضوع توجه
نکردهاند و هیچ کدام از آنها حریم گسلها را جدی نگرفتهاند. انوشیروان
محسنی بندپی، نائب رئیس فراکسیون مدیریت شهری، از جمله این افراد است که
میگوید: چنان که در تهران زلزلهای رخ دهد امدادرسانی با مشکل جدی مواجه
خواهد شد. وی میافزاید: بیشتر کوچههایی که بلند مرتبه سازی در آنها صورت
گرفته تنگ و باریک بوده و امدادرسانی را دشوار می سازند و این در حالی است
که در بسیاری از آنها امدادرسانی غیرممکن است و این موضوع دامنه خسارات را
به 100 درصد میرساند که اتفاق بدی است. موضوعی که در حال حاضر نیز
امدادرسانی را با مشکل مواجه کرده است.
"ریچارد استر" محقق و استاد موسسه معدن و تکنولوژی در نیومکزیکو و رئیس انجمن لرزه شناسی آمریکا به سئوالات گروه فناوریهای نوین خبرگزاری مهر درباره زمین لرزه اخیر ژاپن و احتمالات دانشمندان درباره زمین لرزه ای که ممکن است تهران را به شدت تهدید کند پاسخ داده است.
به گزارش خبرنگار مهر، زمین لرزه ژاپن همه را شوک زده کرد و وقوع سونامی
مهیب پس از آن، کشته شدن هزاران انسان و ویرانی شهرهای مختلف این کشور
پیشرفته و صنعتی و بدتر از همه تخریب نیروگاه اتمی فوکوشیما دائیچی که نشت
مقادیر زیادی مواد رادیو اکتیو به محیط اطراف و آب دریا را در پی داشت طی
یک ماه گذشته به یکی از اصلی ترین نقاط تمرکز رسانه های جهان تبدیل شده و
کشورهای کمتر توسعه یافته را در نگرانی شدیدی فروبرده است.
دانشمندان نیز در این میان دست از کار نکشیده اند و این فاجعه طبیعی را از
زوایا و دیدگاه های مختلف علمی مورد بررسی قرار داده اند تا راهکارهایی
برای کنترل نشت مواد سمی و سر و سامان دادن به وضعیت آشفته شهرهای سونامی
زده یافته و به بررسی علل زمین لرزه و احتمال وقوع دوباره چنین زمین لرزه
ای در جایی دیگر از جهان بپردازند.