مبانی برنامه ریزی شهری :

قبل از سخن گفتن از هر برنامه ریزی باید اول؛شخص برنامه ریزباید شناختی از اجزائ وساختار ومفهوم ،انچه که باید در مورد ان برنامه ریزی کنند داشته باشد.در مورد موضوع مورد نظر شما باید مفاهیم چون؛شهر چیست ،تعاریف مختلف شهرنشینی ،تحولات شهر نشینی ،تحولات شهر سازی ،برنامه ریزی وانواع ان مطالعه وضع موجود شهر ارائه طرحها وراه حلهاو... .

بطور کلی از زمانی که بشربرای شناسایی محیط اطراف وتسهیل در امر زندگی ورفع مشکلات ونیازهای خود به تکاپو پرداخت ،در حقیقت دست یک نوع  برنامه ریزی دست زد.

ومی توان اولین برنامه ریزی بشر را در مورد استفاده از اب رودخانه  ها برای کشاورزی را نام برد.انسانها با استفاده از برنامه ریزی در گزینش بهترینها وفایق امدن بر موانع ورسیدن به رفاه واسایش بود که دست به برنامه ریزی زدند.

برنامه ریزی شهری عبارت از:تامین رفاه شهرنشینان،ازطریق ایجادمحیطی بهتر ،مساعدتر،سالمتر ،اسانتر،موثرتر

ودلپذیر تر.(مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری .دکتر اسماعیل شعیه .کتابی معرفی برای کسب اطلاعات بیشتر.).

برنامه ریزی شهری دارای دوره تسلسل یا سلسله مراتبی می باشد:

1-پژوهش محیط

2-تعیین هدفها

3-راههای ممکن اقدامات

4-ارزشیابی راههای ممکن

5-اقدام

نظریهای موجود هم می توان به :

1-ساخت دوایر متحد المرکز (برگس)

2-ساخت قطاعی شهر (همر هویت)

3-ساخت ستاره شکل

4- ساخت چند هسته ای (اولمن و چانسی هاریس)

5-ساخت عمومی شهرها (دیکنسن)

6-ساخت طبیعی شهرها

7-ساخت خطی یا کرویدوری

نظریهای که کفته شد را نمی توان به عنوان ملاک عمل  کامل برای تعیین ساخت یک شهر باشد.

این نظرها را باید به عنوان خطوط اصلی مطالعه جهت شناخت خصیصه های شهری به کار گرفت.این نظریها در مورد شهرهای ایران تا حد زیادی صادق نیست.چون در در ساخت شهرهای ایران عواملی چون اب وهوا (اقلیم ) وعامل ااقتصادی را باتید دخیل دانست.

کار برد برنامه ریزی شهری:

برنامه ریزی شهری ،با اینده نگری خاصی که بایستی در جهت توسعه اینده شهر داشته باشد،با بهره گیری از امار واطلاعات وبدست داشتن نبضها(فعایتهای) اجتماعی ،اقتصادی وفیزیکی شهر ،به تجزیه وتحلیل پرداخته وبا بهره گیری از امکانات وبحداقل رساندن ویا کاهش محدویتها ،به ارائه طرحهای جامع ودقیق وگویا با در برداشتن کلیه امکانات  رفاهی به پیشنهاد می پردازد.

این پیشنهادات براساس وضع موجود قرار دارد وبا بهره گیری ازاطلات وامارهای  وضع موجود به ارائه طرحی که بتوانداز نظر وضعیت وامکانات  فیزیکی شهربا عوامل اقتصادی  واجتماعی ان مطابقت داشته وباتوجه به پیش بینی های وضه اتی شهرنیز باشد.ان مطالعات می تواند به قرار زیر باشد:مطالعات وضع موجود :مطالعات تاریخی جمعیتی خصوصیات اجتماعی مردم راههای ارتباطی معماری کاربرد اراضی مطالعات منطقه ای وجغرافییایی  عوامل اقتصادی تاسیسات مختاف عمومی در اشتغال و.. .

اما میشود گفت:برنامه ریزی شهری یک شناخت عمیق درک بهتر با موضوعات شهر وخود شهر می باشد.شناخت توانها وکمبودها وباعث ارائه طرحهای شهری برای اسایش  ورفاه مرد شهر بر اساس فرهنگ میشود.

نگارنده:علی محمدپورزیدی دانشجوی ارشد اقلیم دانشگاه آزاد چالوس.

منبع :

مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری ،شعیه،اسماعیل ، انتشارت دانشگاه علم صنعت ایران،1387

دیدگاهای نودر جغرافیای شهری ج1،شکوئی،حسین ،انتشارات سمت ،چاپ یازدهم تابستان 1387